Ściana Wschodnia w Warszawie (1962-1969)
Inne, wybrane realizacje architektoniczne
Kalendarium życia i twórczości
1902
Ślub Franciszka Karpińskiego (1874–1932) i Henryki (Henrietty) Dienheim-Brochockiej (1884–1951), rodziców Zbigniewa Karpińskiego.
1904
16 czerwca — w Petersburgu rodzi się Wanda Karpińska (zm. 1993), siostra Zbigniewa, historyk sztuki.
1906
4 kwietnia / 17 kwietnia (wg nowego stylu) — w Petersburgu w mieszkaniu przy ul. Możajskiej 27 m. 51 rodzi się Zbigniew Karpiński.
1909
Rodzina Karpińskich przenosi się do Łasku koło Łodzi, gdzie Franciszek Karpiński otrzymuje posadę inżyniera powiatowego.
27 marca — w Łasku rodzi się Światopełk Karpiński, brat Zbigniewa, poeta.
1911
Rodzina Karpińskich przenosi się do Łodzi, gdzie zamieszkują przy ul. Piotrkowskiej 107. Franciszek Karpiński obejmuje funkcję architekta miejskiego.
1913
1 marca — w Gatczynie koło Petersburga umiera Konstanty Dinheim-Brochocki, dziadek Zbigniewa.
Rodzinny wyjazd do Włoch, zwiedzanie Wenecji.
1914
Po wybuchu I wojny światowej Henryka Karpińska wyjeżdża wraz z dziećmi do Gatczyny pod Petersburgiem do swojej matki Anny Henryki Dienheim-Brochockiej z domu Wojnicz. Ojciec Zbigniewa Franciszek Karpiński zostaje powołany do wojska carskiego jako inżynier w randze pułkownika.
1916
Rodzinny wyjazd na Krym. Przenosiny do Dubrownej, a następnie Orszy, gdzie Franciszek Karpiński nadzorował budowę mostów.
1917
Wyjazd z Orszy do Mińska.
1918
Powrót do Łodzi. Rodzina Karpińskich zamieszkuje przy ul. Dzielnej 37 (obecnie ul. Narutowicza). Zbigniew Karpiński zostaje przyjęty do drugiej klasy szkoły Zgromadzenia Kupców w Łodzi, w szkole rozpoczyna lekcje rysunku.
1920
Lekcje rysunku u zaprzyjaźnionego z rodziną malarza Stanisława Niesiołowskiego. Od tego czasu wakacje spędza z ojcem na budowach, przygotowując się do studiów architektonicznych.
1925
Wyjazd do Rumunii z delegacją przedstawicieli szkół polskich.
Podjęcie studiów na Politechnice Warszawskiej. Pierwszy warszawski adres to ul. Chmielna.
1928
Początek podróży po Europie organizowanych przez Związek Słuchaczów Architektury. Zwiedzali m.in. Paryż, Hiszpanię (Madryt, Toledo, Sewilla, Granada, Kordoba), Włochy (Wenecja, Florencja, Rzym), Ateny, Konstantynopol.
1929–1932
Praca w pracowni architektonicznej ojca, współpraca przy projektach domów mieszkalnych w Regnach.
1932
Śmierć ojca.
I nagroda w Konkursie Związku Słuchaczów Architektury na wzorcowy sklep (wraz z Piotrem Lubińskim).
1933
Praca z Janem Bochniakiem w Gdyni przy konkursie na lotnisko w Oksywiu.
1933–1934
Praca na budowach Kazimierza Tołłoczki i Józefa Szanajcy.
1934
Wygrana konkursu Stowarzyszenia Architektów Polskich na gmach Sądu Okręgowego w Gdyni (realizacja 1935).
Ślub siostry Wandy Karpińskiej ze Zbigniewem Dreckim.
1935
Praca z Bohdanem Pniewskim przy konkursie na gmach Sądów Grodzkich w Warszawie.
1938
Ślub ze Stanisławą Zatwarnicką (1912–2005), inżynierem ogrodnikiem z majątku na Czerniakowie. Małżeństwo zamieszkuje przy ul. Bacciarellego 4 w budynku należącym do Marii (Marichetty) Czapskiej.
1938–1939
Stanowisko starszego asystenta w Zakładzie Projektowania Wiejskiego u prof. Aleksandra Bojemskiego na Politechnice Warszawskiej.
1939
Realizacja gmachu Ośrodka Wychowania Fizycznego przy ul. Podskarbińskiej w Warszawie.
1939
We wrześniu wyrusza do Lwowa z zamiarem przyłączenia się do Wojska Polskiego. Po zajęciu Lwowa przez wojska sowieckie wraca do Warszawy.
1940
1 maja — w Wilnie umiera brat Światopełk Karpiński.
17 czerwca — rodzi się pierwszy syn Jakub Karpiński.
1940–1944
W czasie okupacji mieszka z rodziną w Warszawie przy ul. Bacciarellego 4.
Praca w Pracowni Architektonicznej przy Referacie Budowalnym Związku Spółdzielczego „Społem”.
Konspiracyjne zajęcia ze studentami architektury.
Realizacja przebudowy dworku w Czerniakowie.
1941
W Auschwitz ginie szwagier Zbigniewa Karpińskiego Zbigniew Drecki.
1943
11 maja — rodzi się drugi syn Wojciech Karpiński.
1944
Wybuch powstania warszawskiego zastaje go na ulicy Bacciarellego. Prowadzony na rozstrzelanie, zostaje cudem ocalony dzięki interwencji Margit Jelnickiej-Vingqvist z poselstwa szwedzkiego. Wyrzucony wraz z rodziną z Warszawy znajduje schronienie u Stanisława i Zofii Dziewulskich w Ojrzanowie koło Tarczyna.
W ramach akcji ratowania pamiątek kultury polskiej udaje się po upadku powstania jako rzekomy robotnik firmy elektrycznej do palonej przez Niemców opustoszałej Warszawy. To przeżycie umacnia go w przekonaniu, aby poświęcić się po zakończeniu wojny odbudowie Warszawy.
1945
W styczniu 1945 wraca natychmiast do Warszawy. Spotyka na ulicy Mariana Spychalskiego, który kieruje go do Zarządu Miasta na Pradze, gdzie formuje się Biuro Odbudowy Stolicy.
Wstąpienie do Stowarzyszenia Architektów Polskich.
Mieszka w domu przy ul. Bacciarellego 4, następnie przenosi się do kamienicy przy ul. Narbutta 40, gdzie będzie mieszkał do końca życia.
1945–1946
Praca w Biurze Odbudowy Stolicy przy inwentaryzacji zniszczeń, a także jako projektant w Wydziale Architektonicznym.
1945–1974
Członek Kolegium Sędziów Konkursowych SARP.
1946
1 lipca — rezygnacja z pracy w BOS i podjęcie pracy w Zjednoczonych Pracowniach Architektonicznych.
1947
W styczniu mianowany Komisarzem Sekcji Polskiej Wystawy Urbanistyki i Mieszkalnictwa w Paryżu z ramienia Ministerstwa Odbudowy.
Podjęcie współpracy z Państwowym Bankiem Rolnym, dla którego projektuje dom mieszkalny przy ul. Radomskiej w Warszawie.
Realizacja biurowca Polimexu przy ul. Czackiego w Warszawie.
Projekt stoiska Państwowego Banku Rolnego na Międzynarodowe Targi w Poznaniu.
1947–1956
Adiunkt w Zakładzie Projektowania Budynków Użyteczności Publicznej prowadzonym przez Bohdana Pniewskiego na Politechnice Warszawskiej.
1948
Udział w konkursie SARP na Bank Rolny w Rzeszowie.
Realizacja biurowca Varimexu przy ul. Kruczej w Warszawie.
15 lipca — rodzi się trzeci syn Marek Karpiński.
1949
Kieruje pracownią Centralnego Biura Projektów Architektonicznych i Budowlanych.
Realizacja budynku Elektrimu przy ul. Czackiego w Warszawie.
Rekonstrukcja gmachu Towarzystwa Kredytowego Miejskiego przy ul. Czackiego w Warszawie.
1949–1951
Główny Projektant w Miastoprojekt Stolica-Południe.
1950
Realizacja budynku Metalexportu przy ul. Pięknej w Warszawie.
1951
Realizacja budynku PWT przy ul. Mazowieckiej w Warszawie.
W lipcu i sierpniu udział w posiedzeniach sądu konkursowego na odbudowę Teatru Wielkiego w Warszawie.
Śmierć matki Henryki Karpińskiej.
1951–1956
Generalny projektant w Miastoprojekt Stolica-Południe.
1953
15 kwietnia — udział w Pierwszej Krajowej Naradzie Architektów.
W lipcu udział w sądzie konkursowym na Stadion Dziesięciolecia w Warszawie.
1954
Realizacja budynku mieszkalnego przy ul. Mazowieckiej w Warszawie.
Realizacja budynku mieszkalnego z salonem Motozbytu przy ul. Świętokrzyskiej w Warszawie.
Członek Rady SARP.
1955
Wygrana w konkursie na projekt Ambasady Polskiej w Pekinie.
20 czerwca — wykład w École des Beaux-Arts w Paryżu „Urbanistyka i architektura Warszawy”.
Realizacja budynków mieszkalnych przy ul. Marszałkowskiej między Hożą a Wilczą w Warszawie.
1956
Wyjazd do Pekinu w celu poznania warunków realizacji projektu ambasady.
Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.
1956–1958
Generalny projektant Ambasady Polskiej w Pekinie w specjalnie utworzonej pracowni Miastoprojekt Wschód.
Zastępca prof. Bohdana Pniewskiego w Zakładzie Projektowania Budynków Użyteczności Publicznej na Politechnice Warszawskiej.
1957
Przewodniczący kolegium sędziowskiego w konkursie na typowe budynki mieszkalne.
Członek kolegium sędziowskiego na projekt Domu Chłopa w Warszawie.
Nagroda II stopnia Komitetu Urbanistyki i Architektury za projekt biurowca Metalexportu (wraz z Tadeuszem Zielińskim).
1957–1958
Przewodniczący Komisji Nagród Komitetu Urbanistyki i Architektury.
1958
W marcu początek prac nad konkursem na Ścianę Wschodnią ulicy Marszałkowskiej w Warszawie.
Członek sądu konkursowego na gmach Polskiego Radia.
W lipcu udział w kongresie Union Internationale des Architectes (UIA) w Moskwie. Odwiedza Petersburg i Wilno, gdzie szuka grobu brata Światopełka Karpińskiego.
Wyjazd na Expo do Brukseli z grupą architektów z SARP.
W grudniu otrzymuje I nagrodę w konkursie na Ścianę Wschodnią ulicy Marszałkowskiej w Warszawie.
1958–1966
Docent przy Katedrze Projektowania i Kompozycji oraz kierownik Zakładu Projektowania Ogólnego na Politechnice Warszawskiej.
1958–1959
Prodziekan Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.
1959
W czerwcu mianowany generalnym projektantem Ściany Wschodniej ul. Marszałkowskiej w Warszawie.
W październiku podróż do Paryża.
1960
Udział w komisji przygotowującej monografię Stanisława Noakowskiego.
4–16 kwietnia — podróż studyjna do Holandii w poszukiwaniu rozwiązań dla Ściany Wschodniej w Warszawie.
W lipcu wyjazd do Pekinu na uroczyste otwarcie ambasady polskiej.
Otrzymuje nagrodę I stopnia Komitetu Budownictwa Urbanistyki i Architektury za projekt ambasady w Pekinie (wraz z Jerzym Kowarskim).
1960–1970
Generalny projektant Strony Wschodniej placu Defilad w Warszawie w Pracowni Miastoprojekt Śródmieście.
1963
Odznaczony Złotą Odznaką Odbudowy Warszawy.
Udział w kongresie Union Internationale des Architectes w Hawanie, gdzie wygłasza odczyt „Uprzemysłowione metody budownictwa w Polsce”.
1963–1965
Prezes warszawskiego oddziału SARP.
1964
Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu odrodzenia Polski.
W lutym pracuje nad konkursem na plac Zwycięstwa w Warszawie.
W listopadzie podróż do Włoch z cyklem wykładów „Architektura współczesna w Polsce i Warszawie” na uniwersytetach w Mediolanie, Padwie, Palermo, Turynie i Wenecji.
1964–1969
Członek Zespołu Kierunkowego Budownictwa Podzespołu Architektury i Urbanistyki Sekcji Technicznej Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego.
1964–1973
Członek Techniczno-Ekonomicznej Rady Naukowej przy Prezydium Stołecznej Rady Miasta Warszawy oraz Komisji Nagród przy Ministrze Budownictwa.
1965
Przewodniczący Komitetu Wykonawczego Obchodów Pięćdziesięciolecia Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.
1965–1973
Członek Komisji Konkursów Union Internationale des Architectes oraz Sekcji Budownictwa Komitetu Nagród Państwowych.
1966
W kwietniu otrzymuje tytuł profesora nadzwyczajnego nauk technicznych.
Pracownia Ściany Wschodniej zostaje przeniesiona na ul. Królewską 27 w Warszawie.
W maju powołany na stanowisko profesora w Katedrze Projektowania Ogólnego i Architektury Krajobrazu Politechniki Warszawskiej.
W listopadzie podróż do Helsinek.
1966–1971
Zastępca przewodniczącego Rady Naukowej Instytutu Urbanistyki i Architektury Union Internationale des Architectes oraz zastępca przewodniczącego Rady Naukowej Instytutu Gospodarki Mieszkaniowej.
1966–1974
Kierownik Katedry Projektowania Budynków Użyteczności Publicznej.
1967
Członek Komitetu Nagród Państwowych.
24–30 lipca — podróż do Helsinek, wykład „O współczesnej architekturze Warszawy” na Technicznym Uniwersytecie Helsińskim.
20–31 sierpnia — członek jury międzynarodowego konkursu na projekt centrum dzielnicy Espoo w Helsinkach.
1968
9 maja — aresztowanie syna Jakuba Karpińskiego za udział w wydarzeniach Marca ’68 na Uniwersytecie Warszawskim (zwolniony z więzienia we wrześniu). Za udział w wydarzeniach Marca ’68 relegowano z uczelni najmłodszego syna Marka Karpińskiego.
1969
6–9 lutego — uczestnik narady SARP we Wrocławiu.
20–26 kwietnia — członek komisji konkursowej Union Internationale des Architectes w Kopenhadze.
27 maja — ponowne aresztowanie Jakuba Karpińskiego.
28 maja — rewizja Urzędu Bezpieczeństwa w mieszkaniu przy ul. Narbutta 40.
9–11 listopada — uczestnik zjazdu SARP w Lublinie.
1970
9–24 lutego — Toczył się w Warszawie proces w tzw. sprawie taterników. Jakub Karpiński otrzymał wyrok czterech lat więzienia (oskarżany o kontakty z paryską „Kulturą”). Po procesie został osadzony w więzieniu w Strzelcach Opolskich, skąd wyszedł w czerwcu 1971.
12–14 czerwca — członek Kolegium Sędziowskiego w Kazimierzu Dolnym.
W lipcu członek komisji konkursowej Union Internationale des Architectes w Londynie.
1971
17–22 kwietnia — członek komisji konkursowej Union Internationale des Architectes w Paryżu.
1–2 czerwca — udział w konferencji PAN w Nowych Tychach.
14 lipca — nominacja na dziekana Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.
1972
13 stycznia — przewodniczący kolegium sędziowskiego konkursu na plac Zwycięstwa w Warszawie.
15–21 czerwca — podróż do Malmö.
18 lipca — Nagroda Honorowa SARP za wybitne zasługi dla rozwoju architektury polskiej.
Państwowa Nagroda I stopnia.
20–28 sierpnia — konferencja „Planning and designing of tall buildings” w Bethlehem w USA, odwiedza Nowy Jork i Filadelfię.
17–30 września — udział w XI Kongresie Union Internationale des Architectes w Warnie.
Otwiera w Łowiczu stałą wystawę poświęconą Stanisławowi Noakowskiemu.
W listopadzie wygłasza referat „Problemy funkcji przestrzennych budynków wysokich” na Konferencji Polskiej Grupy Międzynarodowego Stowarzyszenia Mostów i Konstrukcji.
1972–1973
Zastępca przewodniczącego Komitetu PAN na II Kongresie Nauki.
1972–1974
Dziekan Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.
1973
W maju podróż do Helsinek i Oulu w Finlandii.
22–25 maja — podróż do Wiednia i Belgradu.
26–29 czerwca — udział w II Kongresie Nauki.
4–16 lipca — otwarcie wystawy poświęconej twórczości Zbigniewa Karpińskiego w siedzibie SARP w Warszawie.
1974
2 lutego — członek komisji sędziowskiej konkursu na Łuk Siekierkowski.
7–9 listopada — udział w seminarium o nauce projektowania w Kazimierzu nad Wisłą.
1976
6 października — przejście na emeryturę.
1977
13–14 maja — udział w zjeździe SARP w Krakowie.
1978
17 kwietnia — udział w Walnym Zjeździe SARP w Warszawie.
Syn Jakub Karpiński wyjeżdża na Zachód.
1981
11–12 grudnia — udział w Kongresie Kultury Polskiej w Teatrze Dramatycznym w Warszawie.
13 grudnia — wprowadzenie stanu wojennego, syn Marek Karpiński został internowany.
17 grudnia — syn Wojciech Karpiński znalazł się (pomyłkowo, bo przebywał w USA) na oficjalnej liście internowanych „ekstremistycznych działaczy «Solidarności» oraz innych nielegalnych organizacji”.
1983
19 marca — Zbigniew Karpiński umiera w Warszawie w wieku 77 lat.
Spis zrealizowanych projektów
1. Gmach Sądów w Gdyni, Plac Konstytucji, 1934-1936 r., współautorzy: Tadeusz Sieczkowski, Roman Sołtyński
2. Willa w Kębinach pod Łodzią, ul. Leśnych Duszków 2, 1936-1938 r., zleceniodawca: Robert Biederman
3. Dom mieszkalny w Łodzi, Al. Kościuszki 45, 1937-1939 r., zleceniodawca: Eisertowie współautor: inż. Franciszek Brunon Haessner
4. Willa w Warszawie, ul. Sułkowskiego, 1938 r., zleceniodawca: Czernichowski
5. Ośrodek Wychowania Fizycznego w Warszawie, ul. Podskarbińska 11, współautor: Maciej Nowicki
6. Dworek w Czerniakowie (przebudowa), Warszawa, ul. Bernardyńska 1, 1940 r., zleceniodawca: Wojciech Zatwarnicki
7. Biurowiec Polimex w Warszawie, ul. Czackiego 7/9/11, 1946-1948 r., zleceniodawca: Polimex, współautor: Tadeusz Zieliński
Dom mieszkalny w Warszawie, ul. Szczęśliwicka, 1947 r., zleceniodawca: Państwowy Bank Rolny
9. Stoisko Państwowego Banku Rolnego na Ogólnokrajowej Wystawie Rolniczej w Poznaniu, 1947 r., zleceniodawca: Państwowy Bank Rolny, nagroda: srebrny medal
10. Polskie Stoisko na Międzynarodowej Wystawie Urbanistyki i Mieszkalnictwa w Paryżu, 1947 r., zleceniodawca: Ministerstwo Odbudowy, współautor: Jerzy Sołtan, nagroda: Grand Prix
11. Budynek mieszkalny w Warszawie, ul. Radomska 10/12, 1948 r., zleceniodawca: Państwowy Bank Rolny, współautor: Hieronim Karpowicz
12. Budynek biurowy Varimex w Warszawie, ul. Krucza 20/22, 1948 r., zleceniodawca: Varimex, współautor: Tadeusz Zieliński
13. Gmach Towarzystwa Kredytowego Miejskiego w Warszawie (odbudowa), ul. Czackiego 21, 1949 r., zleceniodawca: Państwowy Bank Rolny, współautor: Tadeusz Zieliński
14. Biurowiec Metalexportu w Warszawie, ul. Piękna róg Mokotowskiej, 1950 r., zleceniodawca: Metalexport, współautor: Tadeusz Zieliński, nagroda: II stopnia Komitetu Urbanistyki i Architektury
15. Budynek Państwowych Wydawnictw Technicznych w Warszawie, ul. Mazowiecka 2/4, 1950 r., realizacja: 1951 r., zleceniodawca: Państwowe Wydawnictwa Techniczne, współautor: Tadeusz Zieliński
16. Budynek biurowy NOT w Warszawie, ul. Świętokrzyska 14, 1950-1952 r., realizacja: 1956 r., zleceniodawca: NOT
17. Budynek biurowy Polimex/Elektrim w Warszawie, ul. Czackiego 15/17, 1954 r., zleceniodawca: Polimex, współautor: Tadeusz Zieliński
18. Budynek mieszkalny z salonem Motozbytu w Warszawie, ul. Świętokrzyska 16/18, 1952-1955 r.
19. Budynek mieszkalny w Warszawie, ul. Mazowiecka 3/5, 1953-1955 r., współautor: Halina Woźniak
20. Osiedle mieszkaniowe w Warszawie, Krucza/Wilcza/Hoża/Marszałkowska, 1956 r., realizacja: 1958-1959 r., zleceniodawca: Dyrekcja Budowy Osiedli Robotniczych Południe
a. Budynek mieszkalny z salonem Air France, ul. Krucza 21 i ul. Hoża 19, współautor: Halina Zielenicka
b. Budynek mieszkalny z przedszkolem, ul. Krucza 19, współautor: Tadeusz Niezabitowski
c. Budynek mieszkalny, ul. Krucza 17, współautor: Tadeusz Niezabitowski
d. Domy mieszkalne, ul. Marszałkowska 74 i 68/70, współautor: Halina Woźniak
21. Ambasada Polska w Chinach, Pekin, 1956-1960 r., współautorzy: Jerzy Kowarski, Zofia Kowalska, Alina Scholtz, Krystyna Dobrowska, Jacek i Hanna Żuławscy, nagroda: I stopnia Komitetu Urbanistyki i Architektury
22. Strona Wschodnia ulicy Marszałkowskiej w Warszawie, ul. Marszałkowska 100-122, 1958-1969 r., nagrody: Nagroda Państwowa Indywidualna I Stopnia 1972, Nagroda Ministerstwa Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych 1972
a. Dwa wieżowce mieszkalne, ul. Chmielna 35 i Zgoda 13, współautor: Zbigniew Wacławek, konstrukcja: Włodzimierz Wojnowski
b. Wieżowiec mieszkalny, ul. Świętokrzyska 35, współautorzy: Jan Klewin, Marcin Bogusławski, konstrukcja: Włodzimierz Wojnowski
c. Dwa domy towarowe „Wars” i „Sawa”, współautorzy: Jerzy Jakubowicz, Piotr Zajlich, Ludwik Borawski, konstrukcja: Stanisław Więcek
d. Dom towarowy i młodzieżowy „Junior”, współautor: Zbigniew Wacławek, konstrukcja: Stanisław Więcek
e. Dom towarowy „Sezam”, współautor: Andrzej Sierakowski, konstrukcja: Jan Kopciowski
f. Rotunda PKO, współautor: Jerzy Jakubowicz
g. Biurowiec Universal, współautorzy: Jerzy Jakubowicz, Jerzy Kowarski
h. Dwa budynki mieszkalne i dom mody, ul. Chmielna 34 i Chmielna 36, współautor: Jerzy Kowarski
i. Budynek mieszkalny z barem i sklepami, ul. Widok 24 i Widok 26, współautorzy: Jan Bogusławski, Bohdan Gniewiewski
j. Budynki mieszkalne, ul. Złota 6 i Złota 11, współautorzy: Zbigniew Wacławek, Romuald Widera
k. Budynki mieszkalne, ul. Moniuszki 10 i Zgoda 12, współautor: Jan Klewin
l. Odbudowa budynku z kawiarnią „Adria”, ul. Moniuszki 8, współautorzy: M. Koczow, Jerzy Wasilewski
Nakładem Domu Spotkań z Historią ukazały się bogato ilustrowany tom Zbigniewa Karpińskiego Moje wspomnienia - ZOBACZ
Tom opracował Wojciech Karpiński. Zamiast posłowia: Jakub Karpiński „Dom”, Marek Karpiński „Mój ojciec”